Nabycie przez cudzoziemca udziałów lub akcji w spółce handlowej z siedzibą na terytorium RP
Problematyka nabycia lub objęcia przez cudzoziemca praw udziałowych w spółce prawa handlowego z siedzibą na terytorium Polski jest przedmiotem szczególnej regulacji prawnej. Podstawowym aktem prawnym z tej dziedziny jest ustawa z dnia 24.3.1920 roku o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
Zgodnie z obecnie obowiązującym stanem prawnym, warunkiem nabycia udziałów albo akcji przez cudzoziemca w spółce handlowej z siedzibą na terytorium RP jest uzyskanie zezwolenia. Organem władnym do wydawania takich zezwoleń jest minister właściwy do spraw wewnętrznych. Należy podkreślić, że wspomniana ustawa nakazuje cudzoziemcowi uzyskanie zezwolenia na dokonanie czynności prawnych w stosunku do spółki handlowej z siedzibą w Polsce będącej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem nieruchomości położonych w Polsce tylko w dwóch przypadkach.
Pierwszy z nich, uregulowany w art. 3e ust. 1 omawianej ustawy, dotyczy sytuacji, gdy w wyniku nabycia lub objęcia udziałów albo akcji spółki bądź dokonania innej czynności prawnej dotyczącej udziałów lub akcji spółka ta stanie się spółką kontrolowaną. Oznacza to, że cudzoziemcy wejdą w posiadanie takiej liczby udziałów albo akcji, która zapewni im uzyskanie powyżej 50% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu w spółce albo też uzyskają pozycję dominującą wobec takiej spółki.
Drugi taki przypadek, uregulowany w art. 3e ust. 2 tejże ustawy, obejmuje sytuację, w której dana spółka jest już spółką kontrolowaną, a więc jest już cudzoziemcem, ale jej udziały (lub akcje) obejmuje lub nabywa cudzoziemiec niebędący dotychczas wspólnikiem tej spółki. Konieczność uzyskania zezwolenia w tym drugim przypadku dotyczy wyłącznie czynności prawnej polegającej na nabyciu (lub objęciu) udziałów bądź akcji. Inne czynności prawne dotyczące tych udziałów czy akcji mogą odbywać się natomiast bez zezwolenia.
Nie są natomiast obwarowane uzyskaniem takiego zezwolenia między innymi sytuacje, w których cudzoziemiec nabywa udziały bądź akcje spółki niebędącej cudzoziemcem w takiej liczbie, że nie doprowadzi to do stania się cudzoziemcem przez tę spółkę. Zezwolenie także nie będzie wymagane, gdy udziały lub akcje w spółce już będącej cudzoziemcem nabywa cudzoziemiec będący jej wspólnikiem bądź udziałowcem. Innym istotnym wyłączeniem jest sytuacja, gdy spółka nie jest właścicielem albo użytkownikiem wieczystym nieruchomości albo gdy nieruchomość, których jest właścicielem, położone są poza granicami RP.
Istotne jest, że obowiązek uzyskiwania zezwolenia na nabycie lub objęcie udziałów albo akcji spółki będącej właścicielem nieruchomości nie dotyczy cudzoziemców będących obywatelami lub przedsiębiorcami państw - stron umowy o EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej. Cudzoziemcy ci mogą bowiem co do zasady nabywać bez ograniczeń nieruchomości, a także udziały i akcje spółek, z wyjątkiem nabywania w okresie przejściowym nieruchomości rolnych i leśnych, przy uwzględnieniu, że okres przejściowy na nabywanie drugich domów już upłynął.
Wniosek o wydanie zezwolenia na nabycie lub objęcie udziałów albo akcji powinien spełniać wszystkie warunki i wskazywać wszelkie informacje, które musi zawierać wniosek o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości. Co należy zaznaczyć obecnie nie ma wzorów takich wniosków. Należy taki wniosek sporządzić nie tylko zgodnie z ustawą o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, ale także zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 czerwca 2012 roku w sprawie szczegółowych informacji oraz rodzajów dokumentów, jakie jest obowiązany przedstawić cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości.
Opłata skarbowa od takiego wniosku wynosi 1.570 złotych.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 24 marca 1920 roku o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców,
- rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 20 czerwca 2012 roku w sprawie szczegółowych informacji oraz rodzajów dokumentów, jakie jest obowiązany przedstawić cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości,
- ustawa z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej